Çocukluk travmaları, gelecekte unipolar depresyona yer hazırlıyor
Majör depresyon ya da klasik depresyon olarak da bilinen unipolar depresyonun yetişkinlerde en sık görülen depresyon hali olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, unipolar depresyonun, her yaşta görülebileceğini belirterek “Kadınlarda erkeklere nazaran 2 kat daha fazla görülmektedir.” dedi. Dr. Erman Şentürk, unipolar depresyonda önlenebilir ögelerin başında çocukluk çağı travmalarının geldiğini kaydederek bu travmalara vaktinde müdahalenin kıymetli olduğunu vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzm. Dr. Erman Şentürk, majör depresyon ya da klasik depresyon olarak da bilinen unipolar depresyon hakkında değerlendirmede bulundu.
En sık görülen depresyon çeşidi: Unipolar depresyon
Unipolar depresyonun yetişkinlerde en sık görülen depresyon formu olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Unipolar depresyon, her yaşta karşımıza çıkabilmektedir. Bayanlarda erkeklere nazaran 2 kat daha fazla görülmektedir.” dedi.
Keyif almamak, ilgi azalması ve çökkünlük değerli belirtiler
Unipolar depresyonun belirtilerine değinen Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Kişinin, olağan ya da daha evvel kendisine zevk veren etkinliklerden eskisi üzere keyif alamaması, bunlara karşı ilgisinin azalması ya da kaybolması, çökkünlük, karamsarlık hislerini ağır halde yaşaması depresyonda sıklıkla gördüğümüz belirtilerdir. Bunların yanında fizikî manada güç azalması, değersizlik, yetersizlik ya da çok suçluluk duygusu, uyku ve iştah sorunları, odaklanma zahmeti, vefat ve intiharla ilgili fikirler, cinsel isteksizlik üzere belirtiler de depresyon açısından son derece değerlidir. Bu belirtilerin birkaçının en az 2 hafta boyunca sürmesi unipolar depresyon açısından teşhis koydurucudur. Unipolar depresyonda kişinin çalışma hayatında ve etrafıyla olan münasebetlerinde önemli aksamalar görülebilir.” ikazında bulundu.
Bipolar depresyondan kimi taraflarıyla ayrılıyor
Unipolar depresyonu bipolar depresyondan ayıran farklara dikkat çeken Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Klinik olarak misal belirtileri olmasına rağmen bipolar depresyonu olan hastaların geçmiş hikayesinde kesinlikle bir manik ya da hipomanik devir olması gerekmektedir. Daha erken başlangıç yaşı, daha fazla atak sayısı, atakların mevsimsel özellik göstermesi ve ailede bipolar bozukluğun olması bipolar depresyon açısından kıymetli ipuçları olabilir. Birebir vakitte erken başlangıçlı yineleyen depresyonu yahut tedaviye dirençli depresyonu olan hastaların ileride bipolar bozukluğa dönüşme ihtimali de gözden kaçırılmamalıdır.” dedi.
Tedavi aksatılmamalıdır
Depresyonun, tedavi edilmesi gereken değerli bir sıhhat sorunu olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Tedavideki temel hedefler, depresif belirtileri ortadan kaldırmak, kişinin eski fonksiyonelliğini geri kazandırmak ve nüksleri önlemektir. Depresyonda tedavi, şahsa özel olup esas yaklaşım ilaç tedavisi ve psikoterapiler üzerine konseyidir. Antidepresanlar, ilaç tedavisinde birinci seçenektir lakin tedaviye dirençli birtakım olgularda çeşitli ilaçlarla güçlendirme tedavisi de yapılmaktadır. Psikanalitik yönelimli terapi ve bilişsel davranışçı terapi de aktifliği kanıtlanmış öteki formüllerdir. Öteki tedavi prosedürlerinin etkisiz kaldığı şiddetli olgularda EKT yani halk ortasındaki ismiyle şok tedavisi tesirli ve hayati bir tedavi yoludur.” diye konuştu.
Unipolar depresyondaki risk faktörlerine de değinen Uzm. Dr. Erman Şentürk, unipolar depresyonun ortaya çıkmasında, genetikten çevresel faktörlere kadar pek çok faktörün tesirli olduğunu söyledi. Uzm. Dr. Erman Şentürk bu faktörleri de şöyle sıraladı:
“Kadın olmak, kıymetli kayıplar yaşamak (yakın kaybı, iş, maddi vs.), alkol ve unsur berbata kullanımı, düşük sosyoekonomik seviye, daha evvelce depresyon geçirmiş olmak, yakın periyot değerli ömür olayları, anksiyete bozuklukları, çocukluk çağı travmaları, birtakım kişilik özellikleri, birtakım ilaçlar ve tıbbi hastalıklar, hormonal değişiklikler birtakım değerli risk faktörleridir.”
Unipolar depresyon önlenebilir mi?
Unipolar depresyonda önlenebilir ögelerin başında çocukluk çağı travmalarının geldiğini kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Çocukluk çağında yaşanan fizikî, duygusal ve cinsel travmaların azalması yalnızca depresyonu değil, öbür pek çok psikiyatrik bozukluğun ortaya çıkışını engelleyebilir. Çocukluk travmalarına vaktinde müdahale edilmesi değerlidir. Bu mevzuda ebeveynlere değerli vazifeler düşmektedir. Ebeveynlik ve çocuk gelişimi ile ilgili bilgi ve eğitim seviyelerinin artırılması hedeflenmelidir. Alkol ve unsur berbata kullanımı konusunda hem ailenin hem de bireyin profesyonel takviye alması kıymetlidir. Ekonomik ve toplumsal eşitlikte düzgünleşme sağlanması, çalışma şartlarının düzeltilmesi için adımlar atılması depresyonun önlenmesinde değerli ögelerdir.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı