Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) tarafından paylaşılan makine imalat sanayi konsolide bilgilerine nazaran, yılın 7 ayı sonunda Türkiye’nin özgür bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 14,2 milyar dolar oldu. Makine imalat bölümünün, AB sanayisine entegrasyon düzeyinin yüksekliği ve istikrarlı biçimde büyüyen üretim kapasitesi sayesinde artan ilgiyle karşı karşıya olduğunu belirten Makine İhracatçıları Birliği Kutlu Karavelioğlu, “Türkiye’nin makine ihracatı içinde Avrupa’nın hissesinin son 5 yılda yüzde 55’den yüzde 60’lara kadar gelmesi ve yükselişin euro-dolar paritesindeki düşüşe karşın sürmesi, bu yönelişin en güçlü ifadesi” dedi.
Türkiye’nin makine ihracatı yılın 7 ayı sonunda, geçtiğimiz yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 7,7 artarak 14,2 milyar dolar oldu. Makine ihracatı ölçü bazında ise yüzde 1,6 artarak 2,2 milyon tona yaklaştı. En fazla makine ihracatının gerçekleştiği iki ülke Almanya ve ABD’ye yapılan satışların toplamı 2,5 milyar doları buldu. Makine ihracatının 518 milyon dolara ulaştığı Rusya’da geçtiğimiz yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 22,1 artış sağlayan bölüm; İtalya, Birleşik Krallık ve Fransa’ya ihracatta da 500 milyon dolar eşiğini geçmeyi başardı.
“Makine ihracatımızda Avrupa’nın hissesi yüzde 60’lara yükseldi”
Başlıca ihracat pazarlarında hâkim olan resesyon kaygılarının yerini yumuşak iniş beklentilerine bırakmasını ve İkiz Dönüşüm konusunda taban kaybetmek istemeyen bu ülkelerde makine teçhizat gereksinimlerinin tekrar sürat kazanmasını umduklarını belirten Makine İhracatçıları Birliği Kutlu Karavelioğlu şunları söyledi:
“Kış aylarıyla birlikte doğal gazda Rusya’ya bağımlı ülkelerde tasarruf planlarının gündeme geleceği ve programlı elektrik kesintileri nedeniyle üretimde düşüşler yaşanacağı anlaşılıyor. Tedarikte bölgeselleşme stratejilerini pandemiden evvel hayata geçirmeye başlayan Avrupa’nın, güç arzında yüzleştiği birçok tehditle baş edebilmek için yakın coğrafyalara gereksinimi çok süratli artıyor. Makine imalat kesimimiz, AB sanayisine entegrasyon düzeyinin yüksekliği ve istikrarlı biçimde büyüyen üretim kapasitesi sayesinde, güçlü ve emniyetli bir tahlil ortağı olarak artan ilgiyle karşı karşıya.”
Türkiye’nin makine ihracatı içinde Avrupa’nın hissesinin son 5 yılda yüzde 55’den yüzde 60’lara kadar gelmesinin ve yükselişin euro-dolar paritesindeki düşüşe karşın sürmesinin, bu yönelişin en güçlü tabiri olduğunu belirten Karavelioğlu, “Makine üretimindeki artışın geçen yılın birebir periyoduna nazaran dünya genelinde yüzde 3’ün altında, Çin’de ise yüzde 1 civarlarında kaldığı ikinci çeyrekte, biz üretimimizi yüzde 14 artırdık. İç pazarda kimi belirsizlikler olsa da yaşanan daralmayı, milletlerarası ölçekte büyük talep gördüğümüz bu devirde dış ticaretle bertaraf etmek istiyoruz.”
“Alman rakiplerimiz 6 aylık stokla çalışır oldular”
Sanayicilerin eş vakitli birçok sorunu yönetmek zorunda olduğuna dikkat çeken Karavelioğlu tüm dünyada arz-talep istikrarının bozulduğunu belirterek şunları söyledi:
“Hammadde ve elektronik komponentlerdeki arz yetersizliği, zincirlerde kırılmalar, ticaret yollarında kaymalar, her bölgede aksayan üretim ve geciken teslimatlar, spekülatif lojistik maliyetleri üzere, pandemi esnasında ortaya çıkan problemlere bu yıl Rusya-Ukrayna krizi ve Asya bölgesindeki savaş senaryoları da eklendi. Endüstrici bir tarafta üretim için gerekli gereçlerin temini zorunluluğunu yaşıyor, başka tarafta neyi ne vakit bulamayacağını bilememe riskini yönetmeye çalışıyor.”
Alman İktisat Araştırma Enstitüsü bilgilerine nazaran, Almanya’da makine dalının muhtaçlık duyduğu gereç kalemlerinin yüzde 90’ında eksiklik olduğunu belirten Karavelioğlu,şunları söz etti:
“Pandemi öncesinde stokta 3 aylık materyal bulunduran Alman işletmeler, şu an en az 6 aylık stoklarla çalışıyor. Muhakkak müddet için kendine yeterlilik sağlama emeliyle stoklama ve akabinde vakit kazanarak yerlileştirme eğilimi, bize has bir durum değil. Dünya, birkaç haftalık ham ve yardımcı husus stoku ile imalat yapılabilecek günleri artık geride bıraktı, Tam Vaktinde Üretim usulü tarihe karıştı. Bütün rakiplerimiz üzere, biz de bu yüksek maliyetli çalışma biçimine ahenk sağlamak zorundayız.”
“KOBİ’ler için ihdas olunan fonlar KOBİ’lere bırakılmalı”
Karavelioğlu yüksek hammadde ve güç masrafları ortamında, stokların endüstrici için yeni ve kaçınılmaz bir maliyet kalemi oluşturduğuna işaret ederek şunları söyledi:
“Küreselleşme sürecinde minimize edilen birçok maliyet kalemi dünya sınai üretimine misliyle geri dönüyor. Buna bir de Yeşil Dönüşüm eforları eklendi. Çok daha değerli bir dünyaya koşaradım gittiğimizi çok kere dillendirdik. Stoklu çalışma mecburiyeti, üretici açısından bir çarpan tesiri demek ama maliyetler satış fiyatlarına çabucak yansıtılamıyor. İmalatçılar artık üretim güçlerini koruyabilmek için stoklarını eritmeye değil, finansmana erişim imkanlarının artırılmasına muhtaçlık duyuyor. Ölçek büyüten makine imalat kesimimizin ham husus ve yarı mamul stoklarını son 2 yılda 4 milyar doların üzerinde artırmak durumunda kaldığını iddia ediyoruz.”
Böyle bir ortamda, liralaşma uğraşlarıyla uyumlu olarak ihracatçıların Türk Lirası cinsi reeskont kredilerine muhtaçlığının da süratle arttığına dikkat çeken Karavelioğlu kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yeni iktisat modelimizde, Merkez Bankası faizinin enflasyondan çok seçici kredi genişlemesi hedeflediğini biliyoruz. Risk primlerinde gözle görülür güzelleşmeler sağlandıkça sanayicilerin acil beklentisi, öncelikle kredi ve finansman imkanlarında olağanlaşma ve şartlı uygulamaların sona erdirilmesi olacaktır. Eximbank’ın bir an evvel özlediğimiz finansman fonksiyonlarına tekrar kavuşturulacağını ümit ediyoruz. Türk Lirası cinsi reeskont kredilerinin hacminin de enflasyona ve pandemi devrinde rekor biçimde artan yatırıma ve üretime uygun biçimde ikiye, hatta üçe katlanması gerektiğine inanıyoruz. Bizi kaygılandıran nokta KOBİ’lerin finansmana erişimini sağlamak üzere ihdas olunan teminat fonlarının büyük işletmelere tahsisi konusunda ortaya çıkan ısrarlı taleplerdir. Sayıları yüzde 2’yi bulmayan büyük işletmelerin Eximbank kaynaklarının yüzde 85’ini kullanmakta oluşları, KOBİ’lerin ölçek büyütmesini güçleştiren bir hadisedir.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı