PwC Türkiye, tüm dünyanın gündemindeki NFT pazarının son durumunu ortaya koyan ‘NFT Süreçlerine Ayrıntılı Bir Bakış’ raporunu yayınladı.
PwC Türkiye’nin hazırladığı ‘NFT Süreçlerine Ayrıntılı Bir Bakış’ isimli rapora nazaran; 2020’de 100 milyon dolar hacminde olan NFT pazarı, 2021’de katlanarak büyüdü ve yılın 3. çeyreğinde 22 milyar dolara ulaştı. Tanınan sanatkarların yapıtları ve koleksiyon eserlerinin itici güç olduğu pazarda, bir NFT’nin ortalama süreç bedelinin evvelki sürece nazaran dolar bazında 60 arttığı görülüyor.
PwC Türkiye, 2021 yılına damga vuran NFT pazarlarının son durumunu ‘NFT Süreçlerine Ayrıntılı Bir Bakış’ isimli raporuyla ortaya koydu. Raporda; Ethereum blockchain’inde NFT yaratımı ve alım-satımında standart olarak kullanılan ERC-721 süreçleriyle ilgili 1 Nisan-25 Eylül 2021 periyodu dataları tahlil edildi.
Geçtiğimiz yıl NFT pazarı kayda bedel formda büyürken; dünyanın dört bir yanından beşerler NFT’ler ve blockchain teknolojisiyle tanıştı. Kripto cüzdanı olanların sayısının artması, kripto borsalarındaki süreç hacimlerinde de artışa neden oldu. Bir dijital defter formu olan blockchain’de saklanıp, alınıp satılabilen eşsiz dijital varlıklar olan NFT’ler; sanatkarların fotoğraf, görüntü, ses belgesi üzere yapıtlarını koleksiyonculara kolaylıkla ulaştırmasını ve paraya dönüştürebilmesini sağlıyor.
‘NFT Süreçlerine Ayrıntılı Bir Bakış’ raporundan dikkat çeken noktalar şöyle:
- 2021’in başından bu yana NFT pazarı bir yıl içinde katlanarak büyüdü. 2020’de 100 milyon dolardan, 2021’in birinci yarısında 2 milyar dolara, daha sonra ise 2021’in birinci 9 ayında 22 milyar dolara ulaştı. 2021’in son çeyreğinde bir ölçü küçülme görülse de 2022’de önemli oranda büyümeye devam etti. Pazara katılan koleksiyoncuların sayısıyla birlikte tanınan projelerin fiyatları da artıyor.
- NFT pazarları; 2019’da 64 milyar dolar, 2020’de yaklaşık 50 milyar dolar pahasında olan klâsik sanat pazarlarıyla karşılaştırıldığında çok küçüktü. Fakat NFT pazarları; sadece klasik sanat pazarlarındaki arzın bir kısmını NFT piyasalarına kaydırmakla kalmadı, 175 milyar dolar bedelindeki oyun dalı üzere daha geniş cümbüş pazarlarından da arz getirerek, kendi arz ve talebini oluşturdu. Arz ve talebin klâsik sanat pazarlarından NFT pazarlarına kayması, pazarın kendi büyümesine kıyasla çok daha hudutlu oldu.
NFT’lerin 50’si, koleksiyoncuların 2’lik kısmına ilişkin
- Teknolojinin hayatımızda daha geniş bir yer kapladığı pandemi süreci, NFT’lerin yaygınlaşmasında kıymetli bir rol oynadı. NFT koleksiyonlarının ve sanat yapıtlarının satışı, bu teknolojinin itici gücü olmaya devam ediyor. Bununla birlikte NFT’lerin fizikî varlıkların ortak mülkiyeti, fizikî varlıkların arsa yahut sanat yapıtı sertifikalandırılmasında kullanılması üzere çok farklı kullanım alanları da var.
- Koleksiyoncuların birinci 20’si hem pazar kıymeti hem de NFT’lerin sayısı bakımından pazarın büyük çoğunluğuna sahip (pareto ilkesi). Büyük koleksiyoncular, pazara hakim durumdalar. Cüzdanların (koleksiyoncuların) 2’si NFT’lerin 50’sine sahip.
- Birinci 5 süreç incelendiğinde, bir NFT’nin ortalama süreç pahasının evvelki sürece nazaran 60 oranında dolar bazında arttığı görülüyor.
- Bilinen birinci NFT olan ve Mayıs 2014’te Kevin McCoy tarafından mint edilen ‘Quantum’; Kasım 2021’de 1.4 milyon dolara satıldı.
- Pak ve Beeple üzere sanatkarların her çalışması büyük ilgi görüyor. Beeple’ın ‘First 5000 days’ isimli yapıtı, Christie’s müzayede meskeninde 69 milyon dolara satıldı.
Metaverse kavramının hayatımızın modülü olması 10 yılı bulabilir
- NFT heyecanını takiben bir Web 3.0 ögesi olan ‘metaverse’, 2021’in son çeyreğinde en çok aranan söz oldu. Buna, Roblox’un Mart 2021’de halka arzının akabinde Facebook’un 28 Ekim’de küme ismini Meta olarak değiştirmesi neden oldu.
- Masaüstü bilgi süreçten taşınabilir bilgi sürece, yerelden buluta geçiş olan Web 2.0 yaklaşık 15 yıl sürdü. Web 3.0 ve metaverse ihtilal değil, evrim olarak görülüyor ve Web 3.0’ ile onun metaverse üzere ögelerinin gelişmesi ve hayatımızın bir kesimi olabilmesi bir 10 yıl daha sürebilir.
- Bölüm trendlerinin değişmesi bekleniyor: Web 3.0 daha lokal, daha niş ve gayeli, gittikçe daha merkeziyetsiz (gelecek 5-10 yılda taşınabilir işletim sistemi/uygulama mağazası dağıtım modelinin mümkün çöküşü) ve ödeme sistemleri açısından daha esnek olacak.
- NFT dünyasının ana aktörü yaratıcılar. Pazara liderlik eden ise Ethereum blockchain’i. Lakin Ethereum’daki yüksek süreç fiyatları sebebiyle Solana ve Tezos üzere öbür platformlarda da NFT süreçleri artıyor. Önümüzdeki periyotta NFT heyecanı biraz durulabilir ancak gerisindeki fevkalâde teknoloji ile büyümesini sürdürecek.
NFT’ler, oyunun kurallarını değiştiriyor
PwC Türkiye Şirket Ortağı ve Bilgi Analitiği Başkanı Feride İkiz araştırmayla ilgili şunları söyledi: “NFT’ler sayesinde blockchain üzere teknolojilerden doğan yeni pazarların başlangıçlarına tanıklık ediyoruz. NFT yapıtları, bir sanat biçimi olarak estetik açıdan birçok platformda tartışılıp eleştirilse de bu alanda ileriye dönük büyük bir potansiyel var. Bu teknolojiyi ve onun sanat, cümbüş dalı ve iş dünyasındaki potansiyel uygulamalarını anlamak çok kıymetli. NFT; yaratıcı içerik, fikri
mülkiyet ve sanat açısından oyunun kurallarını değiştiren bir gelişme. Nasıl ki kripto varlıklar, aracılara olan muhtaçlığı azaltarak klasik finans dünyasını rahatsız ettiyse, NFT’lerin de dengeyi
aracılardan yaratıcılara yanlışsız kaydırma potansiyeli var. Sanatkarların telif haklarını, NFT’nin akıllı mukavele sistemiyle düzenlemesi bile kuralların değişmeye başladığını gösteriyor. Öteki yandan da, blockchain güç tüketimi ve bunun neden olduğu çevresel meseleler hakkında araştıracak ve geliştirilecek çok şey var. Hukuksal düzenlemelerin bu gelişen teknolojinin suratına yetişmesi gerekiyor. Dijital dönüşüm ve yeni teknolojilere ahenk, bireyler, şirketler, kamu ve devletler için kritik kıymete sahip. PwC olarak, müşterilerimizin ve toplumun inovasyon yapmasına, değişime ahenk sağlamalarına, anlamalarına ve daha yeterli bir gelecek için dünyaya öncülük etmelerine yardımcı olmaya hazırız.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı