İyicilik ve Kötücülük Ölçeğinde Türkiye sonun altında kaldı
Bir olay durum kişi karşısında karar alırken Alanya travesti iyicil ya da kötücül güçlerimizin hangisinin baskın olduğunu iyicil kötücül tavır ve algılarımızı psikometrik olarak ölçebileceğimiz Üsküdar İyicillik ve Kötücüllük Ölçeği geliştirildi Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof Dr Nevzat Tarhan Alsancak travesti ve Doç Dr Aylin Tutgun Ünal tarafından geliştirilen İyicilik ve Kötücülük Ölçeği ne ülke genelinde yaşları 15 ile 69 ortasında değişen bin 23 kişi katıldı En düşük 0 en yüksek Anadolu yakası travesti 140 puanın alınabildiği ölçekte Türkiye iyicil güçlerin kullanımında hudut puanın altında kaldı
Doç Dr Aylin Tutgun Ünal emele ve sürece yönelik iki boyutta iyicil ve kötücül güçlerin ölçülmesi sonucunda iyicil Ankara travesti güçlerimizin pekiştirilmesine muhtaçlık olduğu sonucuna ulaşıldığını söyledi Toplumsal medyada günde 4 saatten fazla vakit geçirilmesinin iyicillik tavır ve davranışlarını baskıladığını vurgulayan Ünal toplumsal medya kullanımında çoka kaçılmaması gerektiği ihtarında bulundu Antalya travesti TikTok un kontrolsüzlüğün en çok yayıldığı bir mecra olduğunu kaydeden Ünal Sosyal medya kullanıcılarının puanları 80 puanın üzerine çıkarken TikTok kullanıcıları ölçekten yalnızca 60 puan alarak ortalamanın altında kaldı dedi
Bir olay durum kişi karşısında karar alırken iyicil ya da kötücül güçlerimizin hangisinin baskın olduğunu iyicil kötücül tavır ve algılarımızı psikometrik olarak ölçebileceğimiz Üsküdar İyicillik ve Kötücüllük Ölçeği geliştirildi Geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve İdare Üst Şurası Lideri Prof Dr Nevzat Tarhan ve Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr Aylin Tutgun Ünal tarafından yapılan ölçek ile iyicil ve kötücül tavır ve algıların ölçülebilmesi hedefleniyor
Ölçeğe ülke genelinde bin 23 kişi katıldı
Türkiye genelinde yaşları 15 ile 69 ortasında değişen bin 23 bireye çevrimiçi olarak uygulanan ölçeğin birinci sonuçlarına nazaran ortalama puan 84 olarak tespit edildi Ölçekten en düşük 0 en yüksek 140 puan alınabiliyor Ölçeğin uygulanmasında birinci olarak Olumlu yola girmişsiniz davranış pekiştirmeye muhtaçlık var sonucuna ulaşıldı Ölçeğe nazaran iyicil güçlerin tam olarak kullanılabildiği ve huzurun yakalandığını gösteren puan ise 106 ve üzeridir İyicil güçlerin kullanımında Türkiye nin hudut puanın altında kaldığı anlaşıldı Böylelikle müspet psikoloji hünerlerine ve prensiplerine yönelik eğitimlerin yaygınlaştırılmasının kıymeti bir sefer daha ön plana çıktı
İyicil güçlerimiz pekiştirilmeli
Amaca ve sürece yönelik iki boyutta iyicil ve kötücül güçlerin ölçülmesi sonucunda iyicil güçlerimizin pekiştirilmesine muhtaçlık olduğu sonucuna ulaşıldı Maksada yönelik iyicil güçlerimiz dürüstlük kelamında durabilirlik hesap verebilirlik aşkın bir güce sığınabilirlik empati karşılıksız sevebilir ve uygunluk yapabilirliktir Sürece yönelik ise iyicil güçler ise sabırlılık ve sıkıntı çekebilirlik erdemlilik adil ve hakça paylaşım derdi olarak söz ediliyor
Fazla toplumsal medya kullanımı iyiciliği azaltıyor
Araştırmaya 765 bayan 74 4 258 erkek 25 1 katıldı Yapılan incelemelerde cinsiyete nazaran bir fark gözlemlenmedi ancak günlük toplumsal medya kullanımına nazaran iyicillik ve kötücüllük algılarımızın farklılaştığı ortaya çıktı Tahlillere nazaran günde 1 saatten az toplumsal medya kullananlar ile 4 6 saat ve 7 saatten fazla kullananlar ortasında fark bulundu Günlük toplumsal medya kullanımı arttıkça iyicillik algı ve tavırları azalıyor 1 saatten az toplumsal medya kullananların iyicillik puanları müspet tarafta manalı derecede farklılaşıyor
TikTok kullanıcıları ortalamanın altında kaldı
Sosyal medya uygulamalarına nazaran yapılan karşılaştırmada TikTok kullananlar ölçekten en düşük puanı aldı Yapılan tahlillerde TikTok kullanıcılarının ölçekten aldığı puan Twitter Instagram Facebook LinkedIn kullanıcılarından manalı olarak farklılık oluşturdu Başka toplumsal medya kullanıcılarının puanları 80 puanın üzerine çıkarken Tik Tok kullanıcıları ölçekten yalnızca 60 puan alarak ortalamanın altında kaldı Tik Tok kullanıcıları Kötücüllükte farkındalık oluşmuş lakin ortalamanın altında olarak değerlendirildi
Sosyal medya duygusal kontrolsüzlük yaratıyor
Analiz sonuçlarında toplumsal medyada günde 4 saatten fazla vakit geçirilmesinin iyicillik tavır ve davranışlarını baskıladığının gözlemlendiğini belirten Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Bu durum disinhibisyon dediğimiz çok öfke çok memnunluk çok alınganlık üzere his ve davranışlarda çoka kaçma durumunun harekete geçmesiyle açıklanabilir Toplumsal medyanın özgür ve denetimsiz tabiatı bir mühlet sonra şahıslarda çoka kaçmayı ve duygusal kontrolsüzlüğü ortaya çıkartıyor Ardından şahıslar kötücüllük güçlerini baskılayamadıklarında linç iptal kültürü olarak tabir ettiğimiz şahısları ve kurumları toplumdan yok saymayı hedefleyen makûs niyetli paylaşımlar zincirinin de bir modülü haline gelebiliyor dedi
TikTok kontrolsüzlüğün en çok yayıldığı mecra
Doç Dr Aylin Tutgun Ünal bilhassa TikTok kullanıcılarının günde 1 saatten fazla toplumsal medya görüntülerini hazırlama paylaşma ve aldıkları etkileşimi takip etme davranışlarında bulunduklarını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti
Bu yüzden disinhibisyonun yani kontrolsüzlüğün en çok görüldüğü toplumsal medya mecrası TikTok olarak karşımıza çıkıyor TikTok kullanıcılarının çok hisler barındıran görüntüler çekmesi ve duygusal denetimlerinin azalması iyicillik tavır ve davranışlarını baskılıyor TikTok toplumsal kural ve ahlaki davranışlar bütününden bir anda sıyrılıp çok denetimsiz görüntülerin servis edilmesiyle disinhibisyon tesirini yayıyor Hislerini iyicil güçleriyle besleyemeyenlerde bir mühlet sonra kötücüllük kendini gösteriyor Kısa görüntüler aracılığıyla yayılan olumsuz hislerin ve kötücüllüğün yayılım suratı olumluya nazaran 5 kat fazla TikTok kullanıcılarda kötücüllük farkındalığı oluşmuş fakat ortalamanın altındalar
Sosyal medya kullanımında çoka kaçılmamalı
Araştırmada da görüldüğü üzere günde 1 saatten az toplumsal medya kullanımının iyicillik güçlerimizi desteklediğini tabir eden Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Dolayısıyla hayatımızın bir kesimi haline gelen toplumsal medyada gündemi takip etme yararlı içerikler paylaşma toplumsallaşma üzere gereksinimlerimizi karşılarken 4 saat hududuna dikkat etmeli ve çoka kaçmamalıyız Bu birebir vakitte toplumsal medya okuryazarlığı maharetlerinin de işe katılması manasına geliyor Her ne kadar iyicillik yoluna girdiğimiz anlaşılsa da iyicil tavır ve davranışlarımızın pekiştirilmesine muhtaçlık olduğu unutulmamalı dedi
Ölçek olumlu psikoloji unsurlarına uygun hazırlandı
Prof Dr Nevzat Tarhan ve Doç Dr Aylin Tutgun Ünal tarafından geliştirilen Üsküdar İyicillik ve Kötücüllük Ölçeği ÜSİYKÖ olumlu psikoloji unsurlarına uygun olarak hazırlanmış olup 35 unsur ve 2 boyuttan oluşuyor Birinci boyut Amaca Yönelik olarak isimlendirilirken dürüstlük kelamında durabilirlik hesap verebilirlik aşkın bir güce sığınabilirlik ampati karşılıksız sevebilir ve düzgünlük yapabilirlik durumlarını ölçüyor İkinci boyut ise Sürece Yönelik olarak isimlendiriliyor ve sabırlılık zahmet çekebilirlik erdemlilik adil ve hakça paylaşım tasası durumlarını ölçüyor
Ölçek Kabul etmiyorum Kabul ediyorum Kabul ediyorum lakin yapamıyorum pişmanlık hissederim Planlayarak sorumluluk hissi ile inanıyor ve uyguluyorum ve Severek her vakit inanıyor ve uyguluyorum olarak derecelendirilen 5 li likert tipinde geçerli ve emniyetli bir ölçektir
Üsküdar İyicillik ve Kötücüllük Ölçeği ÜSİYKÖ ile kendinizi test edebilirsiniz
Her bir ifadeyi duruma uygunluk açısından kıymetlendirerek puanlayınız Kabul Etmiyorum 0 Kabul Ediyorum 1 Kabul ediyorum fakat yapamıyorum pişmanlık hissederim 2 Planlayarak sorumluluk hissi ile inanıyor ve uyguluyorum 3 Severek her vakit inanıyor ve uyguluyorum 4
NOT 6., 11., 15., 16., 18.,19.,20.,24.,27.,30.,31.,33.,35. unsurlar karşıt kodlanmalıdır (‘0’ yerine ‘4’; ‘1’ yerine ‘3’; ‘3’ yerine ‘1’).
1 Dürüst olmak kelamında durmak her kaidede vazgeçilmez bir prensiptir
2 Palavra söylemek makûs insanların ortak özelliğidir nefret ederim
3 Menfaatimize aykırı olsa bile gerçek olan yapılmalıdır
4 Sorumluluk ve hesap verme duygusu hayatımızda en değerli prensiptir
5 Aileme yakınlarıma hesap vermek zorundayım
6 İnandığımız tek ölçü şahsi menfaatimizdir bu çağ böyledir
7 En kutsal paha para makam şöhret olmamalıdır
8 Şartlar ne olursa olsun önceliğim kendi çıkarımdır sözü yanlıştır
9 Ahlaklı olmak hoştur lakin bu vakitte geçerli değildir niyeti bir çağdaş yanılgıdır
10 Hesap vermeden yaşamak rahatlıktır niyeti insanlığın sonunu hazırlar bâtın berbatlıklar artar
11 Bu çağda bencil olmak lüks içinde yaşamak zorundayız
12 Her şeyi bilen ve denetim eden yaratıcıya karşı hesap vereceğiz unutmamalıyız
13 Gerçek dindar vefatın manasını bilir söyledikleri ile yaptıkları uyumludur
14 Zayıf çaresiz ve güçsüz vakitlerimde maneviyata sığınırım ve uygularım
15 Ülkülerimiz için zorluklara zahmetlere katlanmak bu vaktin doğrusu değildir evvel rahatım gelir
16 Çilecilik eski anlayıştır dünyaya bir kere gelinir
17 Sabırlı ve tahammüllü olmak için çok çaba ederim
18 Karşılıksız beklentisiz sevgi şefkat nezaket güzeldir fakat bu vakitte o denli beşerler kullanılır öncelik sende olmalı
19 Tevazu alçakgönüllülük özgüveni zedeler bu çağda güçlü olanın dediği olur
20 Hayat bir çabadır güçlü olmak faziletli olmaktan değerlidir
21 Hayat bir yardımlaşmadır cömert olmak yüksek bir kıymettir sıklıkla yapılmalıdır
22 Muhtaçlığın olmayan şeyleri muhtaçlık sahiplerine vermek fazilettir sıklıkla uygulanmalıdır
23 Küçük şeylerden memnun olmaya çalışmak gerekir
24 Maksada ulaşmak için hileli yollara başvurmak hakikat değildir lakin günümüzde birden fazla vakit gerekir
25 Kendine yapılması istenmeyen şeyi diğerlerine yapmamak gerekir
26 Düzgün niyet ve hoş bir çaba sahibi olmak hem muvaffakiyet hem memnunluk getirir
27 Adil paylaşım hoş bir şeydir lakin bu vakitte mümkün değil
28 Kendi fikrini zorla kabul ettirmek herkesi değiştirmeye çalışmak gerçek ve uygun bir formül değildir
29 Evvel benim hakkım sonra adalet demek çağın yanılgısıdır buna dikkat ederim evvel adalet derim
30 İnsanın zenginliği mal mülk parada değil taşıdığı karakterdedir lakin karakter karın doyurmuyor
31 Alın teri ile kazanmak hoştur fakat bu vaktin metodu değildir
32 Size yanlış yapan birisini affetmek yahut olayı olduğu üzere kabul etmek ve ileriye bakmak gerekir
33 İntikam almak birçok vakit gereklidir
34 Karşılıksız düzgünlük yapmak isterim lakin sıkıntı olduğunu biliyorum
35 İyilik yaptım da ne oldu besle kargayı oysun gözünü görüşü bence çok gerçek
Değerlendirme Ölçekten 0 ile 140 ortasında puan alınabilmektedir.
0 35 Kötücüllük baskın ahlakî körlük olağanlaşmış durumda
36 70 Kötücüllükte farkındalık oluşmuş lakin ortalamanın altındasınız
71 105 Olumlu yola girmişsiniz davranış pekiştirmeye gereksinim var
106 140 Ortalamanın üstünde iyicil güçlerinizi kullanıyorsunuz huzuru yakalamışsınız
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı